روانشناسی ورزشی شاخهای از علم ورزش است كه در جستجوی فراهم نمودن پاسخ به سؤالات مختلف در زمینههای رفتار انسانی در حیطه ورزش است از آنجایی كه روانشناسی به مطالعه رفتار میپردازد، بالطبع موضوع روانشناسی ورزشی نیز مطالعه حركات و فعالیتهای ورزشی در تمام ابعاد از فعالیت حركتی یك كودك دبستانی تا مسابقات جهانی و المپیك میباشد
قیمت فایل فقط 150,000 تومان
اگر چه اهمیّت مسائل روانی در ورزش از چندین سال پیش شناخته شده است با این حال روانشناسی ورزشی هنوز دانشی بسیار جوان میباشد و در خلال دهههای اخیر علاقه و توجه به «روانشناسی ورزشی شناخت» افزایش چشمگیری یافته است. ابتدا تمام تلاشها در این حیطه معطوف به مردان قهرمان بود اما در سالهای اخیر این روند متحول شده است و روانشناسی ورزشی قهرمانان زن و مرد حرفهای و برجسته افراد شركت كننده در فعالیتهای غیر حرفهای را نیز مورد توجه قرار میدهد. به عبارتی هدف روانشناسی ورزشی كمك به ورزشكاران در تمام ردههای سنی از نوجوانان تا بزرگسالان است.
امروزه متخصصان فیزیولوژی ورزش از دانش روانشناسی ورزشی برای كمك به شركتكنندگان در برنامههای باز پروری قلبی استفاده میكنند تا آنها بر ترس خود نسبت به از سرگیری و شروع تمرین غلبه كنند. معلمان همچنین با استفاده از دانش روانشناختی ورزشی شیوه توجه به تأثیرات محیطی را كه باعث بهبود اجرا میشوند، به متعلمان خود میآموزانند. دست اندر كاران تیمهای جوانان برای اطمینان از كسب تجارب مثبت از سوی ورزشكاران جوان، از روانشناسی ورزشی بهره میگیرند. و نهایتاً مربیان در تمام سطوح از تكنیكهای روانشناسی ورزشی همچون كنترل هیجان، تصویر سازی ذهنی، هدف گزینی و انگیزش كمك میگیرند تا ورزشكاران را در تكامل بخشیدن اجراهایشان یاری دهند. اكنون با پیشرفت علم روانشناسی ورزشی، بحث مهارتهای روانی در اجرای عملكردهای ورزشی از اهمییت بسزایی برخوردار شده است و در حالی كه قبلاً به اهمیت آماده سازی جسمانی تأكید میشد امروزه قهرمانان هرچه بیشتر بر آماده سازی روانی توجه و تأكید میكنند. تجارب كسب شده آنان حاكی از آنست كه وقتی در میدانهای بزرگ با قهرمانانی همتراز به لحاظ جسمیبه رقابت میپردازند، سرانجام آمادگی روانی پیروزی را به نفع یكی از طرفین رقم خواهد زد.
مربیان برتر نیز به جنبههای آماده سازی روانی ورزشكاران و ضرورت تدارك آن در طول تمرینات واقفند. و بخشی از برنامه آمادهگی را به آماده سازی روانی اختصاص میدهند. با وجود این، آماده سازی روانی تا حدود زیادی مورد غفلت قرار گرفته است كه به نظر میرسد عمدهترین علت این غفلت فقدان آگاهی مربیان در چگونگی آماده سازی روانی ورزشكاران میباشد. صاحبنظران ورزش چنین میپندارند كه ورزش میتواند به بازیكنان جوان قدرت ارادهگری، اعتماد به نفس، نحوه سلوك، برقراری ارتباط با دیگران و تجربه رسیدن به هدفهای مشكل را بیاموزد ولی امروزه میدانیم كه این قابلیتها به طور خود بخودی به حداكثر نرسیده و رشد نمییابند مگر اینكه ورزشكار تحت آموزش و تمرین مهارتهای روانی1 قرار گیرد.
اكنون مهارتهای روانی در همان نقطهای قرار دارند كه پنجاه سال پیش مهارتهای جسمانی قرار داشتند مربیان باید به این اعتقاد دست یابند كه مهارتهای روانی هم چون مهارتهای جسمانی قابل كسباند و باید به طور اصولی و علمی آموزش داده شوند.
پیدایش علم روانشناسی ورزشی به قرن بیستم باز می گردد اما اولین مطالعات در این زمینه در سالهای آخر قرن نوزدهم انجام شد. در واقع به صراحت نمی توان بیان كرد كه روانشناسی ورزشی دقیقاً در چه زمانی بصورت علم مطرح شد, به همین جهت برخی ادعا میكنند علم روانشناسی ورزشی همچون نوزادی است كه به تازگی متولد شده است. بطور كلی در ابتدا مطالعه رفتار ورزشی در جهت تشریح اصول و موضوعات روانشناسی عمومی بود و جهتگیری مشخصی بعنوان روانشناسی ورزشی دیده نمی شد. دكتر نورمن تریپلت روانشناس دانشگاه ایندیانا, در اوایل سالهای 1897, در مجله آمریكایی روانشناسی مطلبی را منتشر كرد كه به گونهای مستقیم به روانشناسی ورزشی ارتباط داشت. تریپلت پدیدهای را بررسی كرد كه اكنون «سهولت اجتماعی» مینامیم, و آن اثر مساعد مشاهده كنندگان برعملكرد شخص است. او پی برد دوچرخهسوارانی كه گروهی فعالیت میكنند نسبت به زمانی كه فردی دوچرخهسواری میكنند, نیز سریعتر حركت می كنند. دكتر ای. دبلیو. اسكریپچر روانشناس دانشگاه ییل از مطالعه خود چنین نتیجه گرفت كه شركت در ورزش به دارا شدن ویژگیهای شخصیتی مطلوب میانجامد (مارك، اچ انشل،1380).
دیدگاه جدید مبنی بر اینكه ورزش رقابتی شخصیت ساز است, ریشه در پژوهشهای اسكرپیچر دارد, اما پیشگام شناخته شده روانشناس ورزش دكتر كلمن رابرتز گریفیت است. گریفیت كه به عنوان پدر روانشناسی ورزش از او نام برده میشود, بعنوان اولین شخصی است كه سالهای زیادی را صرف آزمایشهای منظم روانشناسی ورزشی كرده است(مارك، اچ انشل،1380).
گریفیت اولین آزمایشگاه روانشناسی ورزش را, به نام آزمایشگاه پژوهش ورزشی در سال 1925 در دانشگاه ایلینوی تأسیس كرد. اگرچه پژوهش درباره اثر عوامل روانی بر عملكرد ورزشی را, در سال 1918 آغاز كردهبود. علایق اولیه او شامل اثرهای عوامل روانی و محیطی بر یادگیری و اجرای مهارتهای حركتی و شخصیت در ورزش بود. او برای آزمایشگاه خود وسایلی را تهیه كرد كه آگاهی از جنبشهای مهارتی, هوشیاری ذهنی, واكنشهای زمانی نسبت به بینایی, شنوایی، فشار, ثبات, هماهنگی عصبی ـ عضلانی, تنشها و رهاسازی عضلانی و توانایی عضلانی را اندازهگیری میكردند. او بر اساس مصاحبه با بازیكن فوتبال ردگرنگ پی برد كه ورزشكاران برتر مهارتهای ورزشی را خودبهخود, بدون هیچ یا كمترین اندیشهای, انجاممیدهند.او اولینكتابهایروانشناسی ورزشی را به نامهای «روانشناسی مربیگری» در سال 1926 و «روانشناسیورزشكاران» در سال 1928 نوشت و اولین درس روانشناسی ورزش را در سال 1923 در دانشگاه ایلینوی تدریس كرد. گریفیت, در تكلیفی كه روانشناسان ورزش امروزی واقعاً بر آن رشك میبرند, توسط باشگاه شیكاگوكانب ستخدام شد تا در فصل مسابقههای سال 1938 مشاور روانشناس ورزش تیم باشد. او آزمونهای حركتی و پرسشنامههای روانی گوناگون را اجرا كرد تا توانایی حالت روانی و توانایی بالقوه كنونی ورزشكاران رقابتی را از آغاز آموزش (فصل بهار) تا پایان فصل تعیین كند(مارك، اچ انشل،)1380
قیمت فایل فقط 150,000 تومان
برچسب ها : روانشناسی ورزش , Sports Psychology , مقاله روانشناسی ورزش